Día de los Muertos

2 november is in de Spaans-Amerikaanse wereld een bijzondere vrije dag: Día de los Muertos oftewel Allerzielen, de dag waarop de gestorvenen en de voorouders geëerd worden. Vooral in Mexico is dit aanleiding voor een uitbundig festijn; daar houdt men op de begraafplaatsen vandaag dodenwakes met bloemen en veel andere versiersels (zoals geraamten van papier-maché) en banketten met het lievelingseten van de geliefde gestorvenen. En vuurwater plus pakjes sigaretten, indien deze graag rookten en dronken! Hier in Costa Rica gaat het er allemaal wat bescheidener aan toe. Mensen gaan naar de begraafplaatsen om de graftombes (allemaal wit en bovengronds, vaak voorzien van mooie beelden) van hun voorouders schoon te maken en bloemen te brengen. Gele, oranje of rode bloemen horen dat te zijn en dat is een prachtig gezicht, als je langs de begraafplaats komt. Kaarsjes horen er ook bij. Zoals een Tico het vandaag in de krant verwoordde:´Vroeger nam mijn vader me mee naar de begraafplaats op Allerzielen, nu neem ik mijn eigen zoon mee naar het graf van mijn vader. Zo wordt onze traditie van generatie op generatie overgedragen´. Overigens is het al het hele weekend feest, want ook Allerheiligen (1 november) en Halloween (All Hallows Eve, op 31 oktober) worden hier groot gevierd. Vooral door de jongere generatie trouwens, waarschijnlijk is dat overgewaaid uit de VS. Ze gaan als spook verkleed naar allerlei discofeesten, om uit hun dak te gaan bij een of ander reggaeton spektakel. De kleintjes gaan, ook als spook verkleed, de deuren langs om snoep te krijgen van de buren...Trick or Treat, dat lijkt weer net op het in Noord Holland gevierde Sint Maarten feest op 11 november. Dat laatste viel dit jaar trouwens letterlijk in het water hier, er was een tropische stortbui met onweer en de ouders vonden het verstandiger hun kinders binnen te houden. Ramona vond het reuze jammer, maar wij zijn er eerlijk gezegd niet rouwig om; ze wordt altijd zo speedy en lastig van teveel suiker en kleurstoffen namelijk...
Wat ik wel bijzonder vind, dat Día de los Muertos niet alleen een katholieke feestdag is, maar dat de eigenlijke traditie pre-colombiaans is...de Indianen vierden dit al voor Columbus en de zijnen voet op dit continent zetten. En ook in Europa werd dit feest al in voor-christelijke tijden gevierd door de Kelten en overige ´heidenen´. Als ik het me goed herinner heette dat feest Samhain en werden daarbij niet daarbij alleen de doden geëerd, maar vooral ook de overgang van zomer naar winter (op het noordelijk halfrond dan he, hier zomeren we vrolijk door) gevierd, in de aanloop naar Kerst ofwel het Midwinter-lichtfeest. Wel apart hoe maar liefst drie verschillende (religieuze) tradities samenkomen in de feestdag Día de los Muertos. Of eigenlijk heet dat hier:
Día de los Fieles Difuntos, wat zoiets moet betekenen als: Dag van de heengegane gelovigen. Hmmm, dat klinkt me dan weer erg katholiek in de oren...dat blijft hier toch overduidelijk de staatsgodsdienst (hoewel er veel discussie gaande is om onze lieve heer Dios af te schaffen, wat betreft de staatszaken dan). Gelukkig zijn in de praktijk de meeste Tico´s allang van het geloof afgevallen, net als de mensen in Europa trouwens. Maar zo´n officiële vrije dag na een lang feestweekend, dat blijft natuurlijk erg prettig. Voor de gemiddelde Tico onder de 40 is het vandaag : eerst een Alka Seltzer Extreme (de nieuwste anti-kater pil hier te lande, de reclame is elke dag op TV) in je mik; en dan mooie bloemen brengen naar je familieleden op de begraafplaats. Rest van de dag vrij, dus waarom niet gezellig met z´n allen naar de kroeg? Salud!