donderdag 31 december 2009
Feliz año nuevo...
Goed nieuws is dat we binnenkort weer bezoek uit Nederland krijgen, onze goede vrienden T & S komen op 29 januari naar Costa Rica!!!! Als je zo ver overzee woont, krijg je niet zo vaak mensen uit het oude continent op bezoek....dus dat is voor ons heeel bijzonder, vooral omdat T. al voor de tweede keer langskomt. OK, moet stoppen (klanten) heel gelukkig, voorspoedig 2010 voor jullie allemaal van ons alledrie!!!!!!
zondag 27 december 2009
Very merry Christmas
dinsdag 22 december 2009
Kerst in Costa Rica
Terwijl we lezen over hevige sneeuwval in Europa en Amerika, is het hier nog steeds bloedheet. Als je in de tuin werkt krijg je er een gratis sauna bij en het is oppassen om niet te lang in de zon te blijven, want je krijgt een knalrood verbrand vel van (ik wel). Dus de kerststemming wil er maar niet echt inkomen en dat komt ook omdat dat in Talamanca eigenlijk helemaal niet gevierd wordt. Enkele hotels hangen halfslachtig een paar twinkelende lichtjes op, puur voor de toeristen...die nu weer in grote aantallen hierheen zouden moeten komen. Het hoogseizoen is weer begonnen, voor ons te merken aan de dagjesmensen op het strand en in de café´s, waar nu ook weer vaker live-muziek (reggae, calypso, salsa & raggaton) te horen valt. Samen met Ramona heb ik een keer op een zondagavond op het podium van de Reggaebar gestaan om mee te trommelen met de band en dat was echt geweldig! Maar dat geeft allemaal eerder een Caribisch zomergevoel dan een kerststemming....maar goed, we hebben intussen een minikerstboom (nep) thuis staan met versiersels en kadootjes eronder, voor Ramona...die haast niet kan wachten om ze uit te pakken, maar toch nog een paar daagjes geduld moet oefenen.
Op Kerstavond zijn we uitgenodigd om met Brigitte en haar familie uit eten te gaan in het dorp (dat zijn de mensen van het internetcafé/ paardenverhuurbedrijf, waar we allebei vrijwilligerswerk doen) en datis heel lief en aardig van ze! Verder zijn we niet zoveel van plan met de feestdagen, behalve dat we voor Oud & Nieuw bij Alfred & Adrea uitgenodigd zijn en dat wordt vast ook weer reuzegezellig! Terwijl wij het hier, net als iedereen aan de Caribe, kalmpjes aan doen, is Kerst voor de Hooglandtico´s het grootste feest van het jaar. De eindejaarsbonus die iedere werknemer hier krijgt, wordt daar helemaal uitgegeven aan kerstversiersels, kadootjes, feesten en sloten vol sterke drank. In San José is het jaarlijkse lichtfeest/ Fiesta de la Luz weer begonnen, een groot cowboyfeest wat twee weken duurt met o.a. 8000 (!) paarden in de straten van de hoofdstad en nep-stierengevechten, kermis en overal vrolijke mariachi- en pachanga muziek. Traditie van het bergland. Daar in het koele hooggebergte worden ook de kerstbomen gekweekt voor het hele land. Dat zijn geen fijnsparren of blauwsparren zoals in Nederland, maar ceders en cypressen...eigenlijk veel mooiere kerstbomen...groter en voller dan wat wij in onze hollandse huiskamer hadden staan en ze schijnen ook niet zoveel naalden te veliezen. Het kweken van sierplanten, hier ornamentales genaamd, is een grote tak van agro-industrie in Costa Rica. Nu in het winterseizoen zijn dat vooral de kerststerren (pointsettias) die met miljoenen tegelijk ge-exporteerd worden terwijl ze hier in het land zelf ook mateloos populair zijn. Maar ook draecenas, yuccas, cycassen, philodendrons, orchideeën en nog vele andere soorten tropische kamerplanten meer, worden hier geproduceerd. Dat zijn op de kwekerijen allemaal enorm grote struiken, waar loten (stekjes) vanaf geknipt worden, die dan in een bloempot met stekgrond en voeding gaan. Die kunnen jullie dan in een bloemenwinkel of een tuincentrum voor veel geld kopen om in je vensterbank te zetten, terwijl de moederplant intussen rustig verder groeit en bloeit op een Costaricaanse akker.
In onze vorige tuin hadden we een kersster staan...en dat was inderdaad geen potplantje, maar een flinke struik (zie foto). De onderste foto is van Ramona´s virtuele boerderij bij Farmville, helemaal in kerststijl op z´n Tico: met een cypres en een veld vol kerststerren....¡Feliz Navidad a todos!
woensdag 16 december 2009
Amazing wildlife
woensdag 9 december 2009
Eindrapport
Woensdag 9 december was de Graduación oftewel het ophalen van de eindrapporten (en diploma´s). Dat gaat altijd vergezeld van een lange speech van de directeur; over hoe geweldig de school wel niet is- de beste van het kanton Talamanca- en in dit geval ook het voorstellen van een aantal nieuwe leerkrachten die de school vanaf 15 februari komen versterken. Tot zolang hebben de kinderen zomervakantie, dat is wel in de winter maar dat valt traditioneel samen met de koffieoogst hier...waarmee de kids vroeger dan mooi een handje konden meehelpen. Intussen hebben nog maar weinig mensen een koffieveld, maar het schooljaar blijft gelijk lopen aan het kalenderjaar. Net zoiets als dat bijna iedereen hier bij zonsopgang opstaat en om 21 uur gaat slapen; zelfs studenten en kantoormensen in de hoofdstad houden ´farmers hours´aan....dat is nou eenmaal de traditie hier en old habits die hard. Maar dat allemaal terzijde. Goed, Ramona´s rapport...de cijfers zijn percentages & ik hoop dat jullie het Spaans kunnen ontcijferen:
Español 88
Estudios Sociales 91
Ciencias 90
Matemáticas 84
Educación músical 95
Educación fisica 89
Manualidades 100
Caligrafia 90
Inglés 97
Computación 93
Frances A
Conducta 95
Dat laatste betekent trouwens gedrag en ´manualidades´ knutselen, Ramona´s favoriete bezigheid op school. Ze is dus over naar de vierde klas (groep 6) met de aantekening dat ze een lief en ijverig meisje is. Daar zijn wij ouders heel trots op! Zelf waren wij helemaal niet zo ijverig op school vroeger, dus waar ze dat vandaan heeft? Nee hoor, grapje....de intelligentie & toewijding van Ramona zijn natuurlijk helemaal genetisch bepaald;-)
Om haar te belonen voor haar tomeloze inzet bij het studeren, willen we haar graag een vliegticket naar Nederland kado doen, zodat ze volgend jaar haar familieleden en vrienden overzee weer eens uitgebreid kan zien en spreken! Die zomervakantie hier duurt 4 weken en hij valt volgend jaar van 29 juni t/m 23 juli....zet maar in je agenda dat ze dan bij jullie langskomt! Nou ja, met 95% zekerheid in ieder geval, dat wil zeggen dat we de financiering wel rond moeten zien te krijgen. Tickets San José- Amsterdam zijn wel iets goedkoper dan andersom (tussen de € 500-600) maar kinderen onder de 12 die alleen reizen, worden verplicht door de vliegmaatschappij begeleid en daar hangt nog een prijskaartje van zo´n € 100 aan, plus dat ze natuurlijk ook wel een zakcentje meekrijgt naar Nederland. Daar komen nog twee hotelovernachtingen in San José bij (je kan het hier niet riskeren om op de dag zelf naar het vliegveld ruim 200 km verderop te gaan rijden, voor het geval er weer eens een berg naar beneden stort op de snelweg en het verkeer een halve dag muurvast staat). Al met al dus wel een dure grap, maar we gaan hartstikke ons best doen om dat bedrag bij elkaar te harken...
donderdag 3 december 2009
Shandy rocks
Voor Ramona is intussen de zomervakantie begonnen, wat betekent dat ze drie maanden vrij heeft- zucht- en daarna naar de vierde klas (groep 6) zal overgaan. Ook is de regentijd zo ongeveer voorbij nu december aangebroken is, dus de kids spelen de hele dag op het strand! Dat is 100 % genieten voor ons en we vinden het heerlijk om hier te wonen....
Van dat nestje straatpuppies die we geadopteerd hadden, is er nog maar eentje over, snif! Na het heengaan van Tankie twee weken geleden, heeft ook Syl het niet gered en da´s natuurlijk best wel verdrietig voor ons. Pet semetary wordt het onder de mangoboom bij ons in de tuin, waar we de hondjes begraven hebben. Arme kleine magere hondjes die geen moeder meer hadden. Die het ondanks de lekkere puppiebrokjes, verse melk, optimale veterinaire zorg en heel veel liefde van ons....niet gered hebben. Survival of the fittest, is het volgens de dierenarts....ze hadden gewoon weinig weerstand omdat ze te vroeg van de moederborst af waren.
Maar goed, eentje doet het dus wel goed....de allerlelijkste van het nest, de middelste op de foto, is een zeer bijdehand & levenslustig hondje. We hebben haar Shandy genoemd, met een knipoog naar de jaren zeventig toen iedereen z´n hondjes Sherry of Whisky noemde...althans in mijn herinnering...en van die grote valse bouviers had je toen ook, die heetten altijd Brutus of Caesar, remember? Maar goed, Shandy lijkt net een vleermuis op hoge dunne pootjes. Lief en braaf is ze wel en ze lust al net zo graag pasta als de rest van onze huisdieren, inclusief de kat Simba.
Vier honden (Maya, Mezcla, Mambo & Shandy) hebben we nu nog over en eerlijk gezegd...vind ik dat ook wel meer dan genoeg.
Voor onze jongere lezertjes: Shandy was vroeger een soort frisdrank met 0,5 % alcohol erin, erg populair kinderdrankje in de jaren 70 en 80, te krijgen in blikjes op elke straathoek. Afgeleid van Sneeuwwitje, dat was 7-up met een scheut bier erin....dat kregen kinderen vroeger als ze met hun ouders meemochten naar het café. Een Bifi-worstje kreeg je daar meestal ook nog bij, als ik me dat goed herinner. Shandy en Sneeuwwitje zijn zo ongeveer ondenkbaar in deze tijden...zeker verboden door de Europese Unie ofzo. Nu zuipen kinderen zich in coma met pure wodka en publiceren daar filmpjes van op Youtube, da´s het verschil...sign ´o the times...
donderdag 26 november 2009
Techniek in Ticolandia
Hoe dat komt dat die apparaten hier zo slecht zijn? Alles komt uit China en is afgekeurd door de VS...dat wordt dan doorgevoerd naar die kleine landjes in Midden Amerika, waar ze niet aan Kema keur of dat soort vermoeiende dingen doen. Alles kan hier zo de markt op en het is dan ook allemaal werkelijk spotgoedkoop, muy barato, zoals ze hier zeggen...dus daar moet je dan verder maar niet over zeuren, da´s de mentaliteit hier....het was immers zo barato? Dat je er dan geen moer aan hebt, dat doet er verder blijkbaar niet toe. Wat helemaal maf is hier, dat je in een supermarkt ook met regelmaat een elektrische schok krijgt, van hun koelkastdeuren of vriezers bijvoorbeeld....van schrik deins je achteruit en het kassa-personeel barst collectief in lachen uit....kijk, dat heb je nou in NL nooit, maar als je hier al wat jaartjes woont, kan je er zelf opeens ook wel de grap van inzien...Pura Vida, weetje wel!
vrijdag 20 november 2009
So long Tankie
Hierboven zie je ons kleine oogappeltje Tank. Maandagavond had hij kou gevat, daarom hadden we hem in warme dekentjes ingepakt, met het idee de volgende ochtend met hem naar de dierenarts in Bribri te gaan. Helaas heeft hij de volgende ochtend niet gehaald. Volgens Noël komt dat door dat koufront wat hier heerst; zelf denk ik dat de hondjes heel weinig weerstand hebben omdat ze veel te vroeg van de moederborst af zijn gehaald. Ze waren met 4 weken op straat gezet, aan hun lot overgelaten. Ramona heeft ze toen naar ons huis gebracht, maar zulke hondjes zijn natuurlijk heel erg zwak. Tankie hebben we begraven onder de mangoboom en ook hij houdt voor altijd een plekje in ons hart.
zaterdag 14 november 2009
Koufront en eindelijk telefoon!
Het harenkam-conflict met Ramona is eindelijk bijgelegd: ze heeft nu een hoofd vol vlechtjes (zie foto) die hoeven maar 1 x per maand uitgekamd en opnieuw gedaan te worden, dat scheelt hier in huis weer een hoop gekrakeel en het moeten vangen van Ramona, met borstel paraat in de hand (waarbij ze zich in haar klerenkast verstopt, echt waar).
Inmiddels hebben we eindelijk onze regen gekregen hier in de Caribe Sur, waarbij meteen weer de strandweg blank staat en de zee woest tekeergaat. We hebben een koufront, wat ze hier Frente Frío noemen...dat heb je af en toe in de wintermaanden, als de sneeuwstormen over de noordelijke prairies jagen, krijgen we hier ook soms een venijnige noordenwind, El Norte heet die. Dan daalt plotseling de temperatuur van 31 naar 23 graden en met die rotwind erbij (the chill-factor) is dat gewoon koud! Niet zo extreem als in de bergen (op de hoogste berg, de Chirippo van 3850 m. ligt nu sneeuw) maar als je een poosje in de tropen woont, verdraag je dus geen kou meer....je verandert al snel in een watje wat dat betreft. Dus we slapen onder dekens nu en dragen truien en jassen, gevoerd en met een nepbontrandje. En geitenwollen sokken, moet ik eerlijk bekennen. En het gewoefte mag binnenslapen, want die bibberen ook. Zelfs de paarden (echte koudweer-liefhebbers, normaal gesproken) staan nu onder hun afdakje te kleumen.
We hopen hier allemaal dat El Norte weer gauw wegdraait naar Alaska en Canada, waar hij thuishoort in dit jaargetij.
Wel kwam er in de stromende regen een ICE-karretje de tuin ingezoeft vandaag, waarna twee jongens kabels van de straat naar ons huis trokken en de telefoon hebben aangesloten!!!! Na 14 telefoonloze maanden begint dat gerinkel weer: ´Mag ik Maria Gonzalez even?´(om 6 uur ´s ochtends is dat altijd) ´Er woont hier geen Maria Gonzalez´ ´Jewel, dit is haar telefoonnummer, ze heeft het me zelf gegeven´ met vervolgens een lang blabla verhaal in vlot Ticospaans, wat ik met mijn slaaphoofd, nog geen koffie gehad, nauwelijks kan volgen. Daarom is de telefoon bepaald niet m´n favoriete gadget, maar ja het is wel fijn dat ik zelf niet meer de straat op hoef om te bellen, in de verkeersherrie en de kletterende regen...op zo´n rotmachien die je muntjes ofwel doorslikt danwel telkens uitspuugt. Maar voor intercontinentale telefonie is Skype een veel betere optie, gratis videocalls. Dus wie ons graag wil bellen, kan beter een account bij Skype openen...maar goed, we zullen eerdaags een mailtje doen uitgaan met daarin ons nieuwe Costaricaanse telefoonnummer.
maandag 9 november 2009
Stormseizoen
Hurricane Ida heeft een spoor van vernieling getrokken door Midden-Amerika en Zuid-Mexico en is nu hard op weg naar de kust van Louisiana (USA)...hopen maar dat de stad New Orleans deze keer gespaard blijft! Hier aan de Caribe Sur hebben we intussen evenwel prachtig stabiel zonnig weer, dat komt door de zuidelijke ligging vlak boven de evenaar. Tropische orkanen teisteren vooral het gebied dat tussen de 10 en 20 graden Noorderbreedte ligt en Cahuita ligt op 9.44 Nb, dus onder de gevarenzone- zij het ook maar net! Meestal krijgen we wel de staart van de rondzwiepende wolkenpartijen mee, wat dan overvloedige regenval met overstromingen geeft...maar dit jaar niet, of tot nu toe lijkt het alleszins mee te vallen. Twee keer hebben we al een zwaar verregende novembermaand meegemaakt, vorig jaar hier en het jaar daarvoor in de bergen...maar dit jaar is het anders: warmer en droger. Dat klinkt leuk en dat is het voor ons ook wel, maar in feite is het allemaal niet best. Door het fenomeen El Niño en de globale opwarming veranderen neerslagpatronen wereldwijd. Op veel plaatsen regent het vaker en harder, maar hier- in een zeer vochtig tropisch regenwoud- wordt het juist droger! Costa Rica is prachtig groen, maar daarvoor moet het wel vaak en hard regenen...anders verandert het straks in een tropisch droogteklimaat, oftewel een woestijn! Watergebrek is heel slecht voor de natuur en voor de landbouw... dat gaat van grootschalige misoogsten tot kuddes vleeskoeien die sterven van de honger en de dorst. In Guanacaste, toch al keihard getroffen door de mondiale economische crisis, is dit jaar amper regen gevallen...met dramatische gevolgen voor de boeren daar. Eind deze maand , na het stormseizoen, begint de Costaricaanse zomer...wat wil zeggen dat er tot mei helemaal geen drup regen meer valt in de savannegebieden, zoals Guanacaste. Dat levert ook problemen op voor de electriciteits opwekking en de watervoorziening. Stuwmeren komen leeg te staan en het schaarse water dat er nog is, wordt naar de Goudkust gebracht...dat is de kust van het schiereiland Nicoya, die volgebouwd is met luxe hotels en waar jetset figuren als Mel Gibson hun zwembad moeten vullen en hun golfbaan besprenkelen. Behoorlijk ziek allemaal, nietwaar? In de koelere groene berggebieden van de Cordillera Central hoort het nu ook keihard te regenen, maar ook daar is het dit jaar minder dan anders. Het regent wel, maar minder dan in andere jaren en hier is dat ook zo. Hierboven drie foto´s die we vorig jaar en het jaar daarvoor hebben gemaakt, toen het dus wel regende en alles er mooi donkergroen uitzag, zoals dat hoort in Costa Rica (van boven naar beneden: Caribe Sur, Cordillera Central en Guanacaste). Die laatste is in ieder geval nu al van kleur verschoten van donkergroen naar vaalgeel. Hopen maar dat dat lot de berggebieden en de Caribische kust bespaard blijft. Laat het regenen!
maandag 2 november 2009
Día de los Muertos
2 november is in de Spaans-Amerikaanse wereld een bijzondere vrije dag: Día de los Muertos oftewel Allerzielen, de dag waarop de gestorvenen en de voorouders geëerd worden. Vooral in Mexico is dit aanleiding voor een uitbundig festijn; daar houdt men op de begraafplaatsen vandaag dodenwakes met bloemen en veel andere versiersels (zoals geraamten van papier-maché) en banketten met het lievelingseten van de geliefde gestorvenen. En vuurwater plus pakjes sigaretten, indien deze graag rookten en dronken! Hier in Costa Rica gaat het er allemaal wat bescheidener aan toe. Mensen gaan naar de begraafplaatsen om de graftombes (allemaal wit en bovengronds, vaak voorzien van mooie beelden) van hun voorouders schoon te maken en bloemen te brengen. Gele, oranje of rode bloemen horen dat te zijn en dat is een prachtig gezicht, als je langs de begraafplaats komt. Kaarsjes horen er ook bij. Zoals een Tico het vandaag in de krant verwoordde:´Vroeger nam mijn vader me mee naar de begraafplaats op Allerzielen, nu neem ik mijn eigen zoon mee naar het graf van mijn vader. Zo wordt onze traditie van generatie op generatie overgedragen´. Overigens is het al het hele weekend feest, want ook Allerheiligen (1 november) en Halloween (All Hallows Eve, op 31 oktober) worden hier groot gevierd. Vooral door de jongere generatie trouwens, waarschijnlijk is dat overgewaaid uit de VS. Ze gaan als spook verkleed naar allerlei discofeesten, om uit hun dak te gaan bij een of ander reggaeton spektakel. De kleintjes gaan, ook als spook verkleed, de deuren langs om snoep te krijgen van de buren...Trick or Treat, dat lijkt weer net op het in Noord Holland gevierde Sint Maarten feest op 11 november. Dat laatste viel dit jaar trouwens letterlijk in het water hier, er was een tropische stortbui met onweer en de ouders vonden het verstandiger hun kinders binnen te houden. Ramona vond het reuze jammer, maar wij zijn er eerlijk gezegd niet rouwig om; ze wordt altijd zo speedy en lastig van teveel suiker en kleurstoffen namelijk...
Wat ik wel bijzonder vind, dat Día de los Muertos niet alleen een katholieke feestdag is, maar dat de eigenlijke traditie pre-colombiaans is...de Indianen vierden dit al voor Columbus en de zijnen voet op dit continent zetten. En ook in Europa werd dit feest al in voor-christelijke tijden gevierd door de Kelten en overige ´heidenen´. Als ik het me goed herinner heette dat feest Samhain en werden daarbij niet daarbij alleen de doden geëerd, maar vooral ook de overgang van zomer naar winter (op het noordelijk halfrond dan he, hier zomeren we vrolijk door) gevierd, in de aanloop naar Kerst ofwel het Midwinter-lichtfeest. Wel apart hoe maar liefst drie verschillende (religieuze) tradities samenkomen in de feestdag Día de los Muertos. Of eigenlijk heet dat hier:
Día de los Fieles Difuntos, wat zoiets moet betekenen als: Dag van de heengegane gelovigen. Hmmm, dat klinkt me dan weer erg katholiek in de oren...dat blijft hier toch overduidelijk de staatsgodsdienst (hoewel er veel discussie gaande is om onze lieve heer Dios af te schaffen, wat betreft de staatszaken dan). Gelukkig zijn in de praktijk de meeste Tico´s allang van het geloof afgevallen, net als de mensen in Europa trouwens. Maar zo´n officiële vrije dag na een lang feestweekend, dat blijft natuurlijk erg prettig. Voor de gemiddelde Tico onder de 40 is het vandaag : eerst een Alka Seltzer Extreme (de nieuwste anti-kater pil hier te lande, de reclame is elke dag op TV) in je mik; en dan mooie bloemen brengen naar je familieleden op de begraafplaats. Rest van de dag vrij, dus waarom niet gezellig met z´n allen naar de kroeg? Salud!
donderdag 29 oktober 2009
Ubuntu
Zit je ´s morgens nog een beetje slaperig (de wekker gaat hier elke dag om 6 uur) in het internetcafé....PC opgestart, koffie gehaald: verschijnt er een pop-up chatvenster in beeld. Van Ramona: ´hoi mama, ik ben bij computación, wil jij met me praten?´ ´Eh, mag dat wel van de meester?´...´Jewel, want hij heeft het niet gezien´. Eigenlijk moet ze zich bij de computerles door allerlei saaie Office-toepassingen heenploeteren, maar als ze de kans krijgt zit ze op Facebook om met haar tante in Amsterdam te babbelen of om Farmville te spelen. Waarom kinderen van 9 jaar Excell moeten kunnen is ons eigenlijk ook een raadsel, maar ja dat zal wellicht moeten van het ministerie van onderwijs.
Intussen willen we in het internetcafé eigenlijk van dat hele Windows (en Office) af. Deze week heeft Microsoft Windows 7 gepresenteerd (en een boel gratis laptops uitgedeeld aan journalisten, om maar een positief verhaal te schrijven over het nieuwe product...met de onafhankelijkheid van de pers is het these days ook treurig gesteld, maar dat terzijde). Dat betekent o.a. dat Windows XP (waar onze bakken nu op draaien) na twee jaar niet langer ondersteund zal worden. Dan moet je wel die dure nieuwe software aanschaffen...en met een beetje pech ook meteen nieuwe hardware, omdat een computer aan hoge eisen moet voldoen om er Windows 7 op te kunnen laten draaien. Voor het internetcafe zou dat 4 nieuwe computers aanschaffen kunnen betekenen en daarnaast uiteraard de nieuwe Windowsversie.
Dat geld heeft het internetcafé simpelweg niet. Je kan niet teveel vragen voor deze dienst, anders lopen mensen naar de concurrentie in het dorp. Sowieso is deze business een aflopende zaak, met de mobiele wifi (op de telefoon) die in opkomst is. Steeds meer wat rijkere toeristen brengen hun eigen klapdoos en mobiel mee en kunnen overal waar ze willen inloggen.
Internetcafé´s worden meer en meer een poor-man´s service; voor rafelige backpackers, maar ook bijvoorbeeld voor schoolkinderen uit arme families die voor de lessen informatie op het net moeten zoeken, maar thuis geen compu en printer hebben staan. Da´s allemaal best, maar dan moet je als internetcafé natuurlijk niet verschrikkelijk op kosten gejaagd worden door Microsoft, want dergelijke bedragen zitten simpelweg niet in de kas.
Dus we wilden graag overstappen op een ander besturingssysteem; een van Linux, gemaakt door een stelletje Finse computerexperts en gratis online verkrijgbaar. Noël had er al op gestudeerd en voor de versie Ubuntu gekozen. Ik had er nog niet eerder van gehoord, maar dit is wat Wikipedia erover schrijft:
Ubuntu (pronounced /uːˈbuːntuː/),[3][4] is a computer operating system based on the Debian Linux distribution. It is named after the South African ethical ideology Ubuntu ("humanity towards others")[5] and is distributed as free and open source software. Ubuntu provides an up-to-date, stable operating system for the average user, with a strong focus on usability and ease of installation. Ubuntu has been selected by readers of desktoplinux.com as the most popular Linux distribution for the desktop, claiming approximately 30% of Linux desktop installations in both 2006 and 2007.
´Humanity towards others´ ...daar suggeren ze dan zeker mee dat het daar bij Microsoft aan ontbreekt, haha. Wat ik ervan begrijp is dat het gratis software is, die een goed alternatief biedt voor Windows en Office. Ongeveer net zoals Mozilla Firefox een gratis open-source alternatief is voor Microsoft´s ´Page Not Found´Internet Explorer. Ben je meteen ook van al die hinderlijke reclame pop-ups af, die je compu hopeloos traag maken!
Goed, intussen is de nieuwste Ubuntu-versie geinstalleerd en operationeel, vooralsnog alleen op onzer eigen bak, als een soort testproject. We hebben allereerst al onze bestanden gekopieerd, waaronder duizenden foto´s en teksten (en een heleboel muziek en films) om die voor de toekomst te behouden. Noël is druk bezig met zoeken naar allerlei software om programma´s als Skype te laten draaien onder Ubuntu. Het is allemaal een hoop gedoe, eerlijk gezegd, maar we hebben goede hoop dat dit is wat het belooft te zijn. Als straks onze compu helemaal opnieuw ingericht is en naar tevredenheid draait, dan kunnen de bakken van het internetcafé straks allemaal overschakelen. Dat scheelt dan mooi een bom duiten.
maandag 19 oktober 2009
Zes honden en verslaafd aan internet
Verder gaat het wel goed met ons hoor! Nou ja, Noël en Ramona zeurden non-stop in stereo aan mijn hoofd, of dat nest straathonden niet bij ons kan blijven?! Want het is zo zielig als ze naar de dierenwinkel in Bribri moeten, nu ze aan ons gehecht zijn, ja ja... Namen hebben ze ook al (door Ramona bedacht) en wel Bruno, Tank, Morlock en Sylvana. Bruno heeft gelukkig intussen elders onderdak gevonden (bij Andres, om de hoek) dus zijn er nog drie over, naast de twee grote zaguates en de reusachtige kettinghond, die we al hadden. En ook nog een kat! Die beesten eten me met z´n allen de oren van het hoofd, die puppies moeten ook nog elke dag melk en de zware zakken voer zijn haast niet aan te slepen. Daarbij komen de de dierenartskosten voor inenten, ontwormen, ontvlooien en tzt de castraties. Nog meer geld mochten ze ziek worden, zoals Mambo laatst. Zucht, ik wil helemaal geen zes honden! Hoewel het wel weer goed is tegen inbrekers en we toch plek zat hebben in die joekel van een tuin (argumenten van Noël). Maar ik hield voet bij stuk: over een poosje gaan in ieder geval die 2 teefjes naar de dierenwinkel, OK mag dat zwarte mannetje Tank blijven....dat leek me een redelijk compromis.
Toen voerde Noël me vrijdagavond een beetje zat met bier en wodka en begon hij er weer over, aaah zullen we dat hele nest honden houden, ze zijn zo aan ons gehecht. Toen ben ik voor de bijl gegaan en wel voor het argument: ´aah moet je kijken, ze zijn gewoon te lelijk voor woorden deze puppies met hun verfomfaaide koppies, dikke penzen en kromme pootjes...niemand wil ze hebben!´ Ze zijn te lelijk voor de dierenwinkel, daarom blijven ze dus bij ons....diepe zucht. En ik had al twee lelijke zaguates, ik lijk wel gek! Moraaal van dit verhaal: laat je niet zat voeren als je een nest straathonden in huis hebt, want je komt er dan niet meer vanaf. Belofte maakt schuld, immers, kom er nou niet meer onderuit.
Verder werken Noël en ik dus 7 dagen per week in het internetcafé, allebei voor de halve dag. Dat betekent dat Ramona tegenwoordig ook vaak online is, omdat ze gewoon met ons meegaat naar het werk. Ze heeft nu ook Facebook en doet spelletjes op Internet, alleen lieve kinderspelletjes zoals het populaire Farmville, waar je groenten en fruit kunt verbouwen en er een snoezige veestapel op na kunt houden. Dat is alleen zo verslavend als de pest, want steeds moeten er weer aardbeitjes geoogst worden en koetjes gemolken, daar maakt Ramona zich dan enorm druk over, een stel virtuele aardbeien op de computer. We hebben er dus maar eens een serieus opvoedkundig gesprek aan gewijd, over de voor -en nadelen van computers en Internet.
School, vriendjes, sporten en onze huisdieren in het echte leven zijn natuurlijk veel belangrijker dan internetspelletjes, want dat is eigenlijk maar nep. Van nu af aan mag Ramona maar 30 minuten per dag op de compu, dat is de afspraak. Anders kan ze RSI-achtige klachten krijgen en daar is ze toch echt te jong voor. Noël en ik hebben allebei al jaaaren chronische pijnklachten aan de polsen, door overbelaste pezen...met dank aan uitbundig gebruik van muis en toetsenbord (Noël is zelfs ooit geopereerd aan carpaaltunnelsyndroom en heeft daarvan een enorme jaap op z´n arm). Dat willen we Ramona besparen, want Repetitive Strain Injury is een verdomd pijnlijke aandoening! Ook moeten we haar steeds wijzen op de loerende gevaren van Internet en dat gaat van : ´ je mag nooit op Paypal klikken´ tot ´pas op voor valse vriendjes´(cybermobbing en-stalking). Alle berichten voor Ramona, op Gmail en op Facebook, laten we dus uit voorzorg naar onze eigen Inbox doorsturen, zodat we onraad direct kunnen ingrijpen. Voor Facebook moet je trouwens 18 jaar zijn, maar alle klasgenootjes en vriendjes van Ramona zitten er toch op...vullen ze gewoon als geboortejaar 1991 in, terwijl ze in 2000 geboren zijn, dat heeft Ramona dus ook vrolijk gedaan! Ja, dat heb je met deze generatie kids, erg bijdehand zijn ze.
Een paar dagen terug stond ze dus stampvoetend van woede op de veranda, omdat ze van de compu afmoest....omdat er een betalende klant kwam. ´Maar mijn aardbeien verrotten dan, papa! Jouw schuld!´ Toen hebben we dus maar eens een opvoedkundige donderpreek gegeven, want verslaafd zijn aan Internet op je negende....da´s gewoon te gek voor woorden!
Vandaar dat ze op rantsoen zit van een half uur computeren per dag, kan ze de rest van de tijd spelen met haar vriendjes & vriendinnetjes in het echte leven, zoals een normaal kind.
En anders kan ze haar huiswerk maken of haar zes honden wat aandacht & liefde geven....
Limón Roots Festival
Voor het eerst in drie jaar wordt in Puerto Limón het kleurrijke carnaval weer gevierd, een grote happening in het kader van het Limón Roots Festival Afrocultural. Zaterdag was de grote parade met trommels, dansers, glimmende lijven, overal bandjes en feest.
De laatste jaren was het feest door de autoriteiten verboden (door het Ministerio de Salud; wegens rondslingerend vuilnis in de stad en het risico op denguekoorts). Maar de Limonenses hebben goed hun best gedaan om de stad op te ruimen en aan te harken, in ieder geval het centrum ligt er weer netjes bij en daarom kon het festijn dit jaar wel doorgang vinden.
Intussen is de burgemeester en de hele politieke top van Puerto Limón geschorst voor 6 maanden en ze worden allemaal vervolgd voor ´verduistering van fondsen van de Costaricaanse staat´ oftewel ze zijn op heterdaad betrapt met hun handjes in de kas. Inmiddels zijn ze wel weer uit de gevangenis losgelaten, maar ze zijn dus nog wel geschorst...en dat zonder burgemeester zitten levert enorme problemen op voor de gemeente Limón. Want medewerkers en leveranciers kunnen niet worden betaald zonder een handtekening van de burgemeester op een papiertje, die wachten allemaal al maanden op hun geld wat voorlopig niet gaat komen, want alle loco-burgemeesters zijn ook geschorst! Weer zo´n patstelling waarbij iedereen machteloos toeziet, typisch voorbeeld van horrible Tico-burocratie ook weer....
Maar het carnaval was wel weer bruisend en vrolijk dit jaar, dat gelukkig weer wel.
zaterdag 10 oktober 2009
Stoute Maiah
Kijk, dat valt natuurlijk niet helemaal lekker in de buurt. Heb je met moeite een paar nieuwe vrienden gemaakt, flikt je hond zulke narigheid! Dat kan dus niet, de vervelende Jehovah buurman dreigt al om hem af te knallen als ze zich nog een maal in hun tuin vertoont. Een andere buurman had precies zo´n soort hond, die heeft hem uiteindelijk zelf doodgeschoten! Zijn eigen hond! Want dat gaat dus niet, als je met allemaal buren in harmonie probeert samen te leven, kun je zo´n gevaarlijk monster er niet bij hebben! Vandaar dat we Maiah aan de ketting hebben moeten leggen, voor dag & nacht. Met tegenzin overigens, want we weten dat ze eronder lijden en qua gedrag hard achteruit gaan. Ze worden echt vals van kettinghond zijn! En gedeprimeerd ook. Dus gisteren had ik haar voor het eerst in 4 dagen even losgelaten om door de tuin te lopen...meteen sprong ze over het hek en rende ervan door. Ramona op haar fietsje erachter aan. De honden van Samuel gingen er van schrik meteen vandoor! De ouders helemaal geschrokken! Dat gaat dus ook niet meer, ze kan alleen nog maar aan de riem uitgelaten worden en vastzitten aan de ketting. Gelukkig is het een lange ketting, dat dan weer wel.....
Brave Sol
De 5% mensen die wel ervaring zegt te hebben, hebben vooral eerder trails door de natuur gemaakt (vooral Amerikanen) en da´s toch niet helemaal hetzelfde als wat we in Europa onder ´kunnen paardrijden´verstaan. Ervaren trailpaarden hebben namelijk binnen een minuut in de gaten dat degene op hun rug er niks van kan, en dan bewegen ze zich alleen nog maar in slow-motion. Dat is fijn, want dan valt zo´n toerist er tenminste niet af. Maar dat is niet hetzelfde als kunnen paardrijden, want daarvoor moet je toch wel een beetje rodeo kunnen uitzitten...eigenlijk een heleboel lijm aan je broek hebben....om met groene en/ of temperamentvolle paarden om te kunnen gaan. Zo makkelijk is dat namelijk niet, zelf rijd ik al vanaf m´n achtste paard en ik leer er nog steeds elke dag dingen bij. Heel af & toe krijgen we hier een ruiter op bezoek die het echt kan (meestal dus een Europeaan) en dat is leuk voor ons! Die ruiter kan dan een van de temperamentvollere paarden meekrijgen (Brigitte heeft namelijk een heel assortiment lastpakken), zodat die ook eens een keer goed beweging krijgen. Normaal worden die lastpakken alleen door de gidsen bereden, om de beurt...maar dat is eigenlijk niet vaak genoeg. Voor Sol geldt voorlopig hetzelfde, die moet allereerst meer ervaring opdoen als gidspaard, voorop lopen dus met zo´n sliert van acht toeristen erachteraan. En als er een ervaren ruiter zich meldt, dan mag die er als eerste toerist op. Toch een soort van eer.
woensdag 7 oktober 2009
Zielige zaguates
Ramona heeft een nest verlaten puppies gevonden en naar ons huis gebracht, wat betekent dat we nu 7 honden hebben en 8 als Charlie Brown zichzelf weer eens uitgenodigd heeft om bij ons de bakjes leeg te komen slobberen (da´s bijna elke dag). De puppies, 5 weken oud, zijn trouwens familie van Charlie Brown en ook van Mambo, dat is overduidelijk. Het zijn zaguates, oftewel straathonden...die zijn hier in Cahuita allemaal middengroot, kortharig en slank met hangoortjes. Ze hebben een ondeugend en aanhankelijk karakter, ze lijken wel wat op die hondjes op de schilderijen van Jan Steen, leuke kleine boefjes.
Maar een Costaricaanse straathond heeft doorgaans een rotleven: ze worden de straat opgeschopt, hebben altijd honger en worden door iedereen geslagen en bekogeld met stenen en flessen. Soms zie je broodmagere teven met zoogtepels die helemaal over de grond slepen, echt heel zielig. De wat oudere zaguates zijn vaak bang voor mensen (al te vaak geslagen) en veranderen dan in hartstikke valse angstbijters en daarom hebben ze zo´n slechte naam bij de Tico´s. Het typische middenklasse gezinnetje hier heeft zelf een dure rashond (een Fila Brasileira, Rottweiler of een Alaska Malamute) maar smijt intussen geroutineerd stenen naar de buurtzaguates.
Die mormels werpen ook nog eens jonkies bij de vleet, die allemaal ook weer op straat opgroeien en vuilnisbakken plunderen om te overleven.
De straathonden van Costa Rica hebben dringend hulp en bescherming nodig: iemand die ze voert en onderdak geeft, inent tegen ziekten, ze van hun vlooien, teken en wormen afhelpt, ze castreert zodat er niet nog meer zielige straathonden bijkomen. Er zijn gelukkig wel mensen (Tico´s en buitenlanders) die zich om het lot van de zwerfhonden bekommeren. Veel mensen in Cahuita hebben enkele zaguates geadopteerd, wijzelf hadden er ook al twee en nu dus eventjes zes. Maar, over een paar weken als ze wat groter en sterker zijn, gaan ze naar de winkel van de dierenarts in Bribri. Die kan ze dan inenten en ontwormen en daarna aan enkele van zijn klanten kado doen. Dat doet hij wel vaker met nestjes verlaten puppies.
Gelukkig maar dat de woeflobby ook in dit deel van de wereld actief is.
dinsdag 29 september 2009
Break even...
Levert dat nou wat op, zo´n internetcafé in de Caribe Sur? Niet echt dus. In ieder geval niet in deze tijd van het jaar. Na drie weken zijn de onkosten eruit, dat wel, en een paar biertjes in de Reggaebar zaten er ook in. Oktober wordt naar alle waarschijnlijkheid ook een relatief slappe maand, maar in november zouden de zaken aan moeten trekken. Dan vindt namelijk in Limon een grote zeilrace plaats die duizenden toeristen aantrekt. Ook in Cahuita zijn veel hotels volgeboekt, dus dat levert dan ook meer klanten op voor deze tent. In december begint dan het hoogseizoen. Dan zouden de zaken goed moeten lopen tot mei. Als niet een nieuwe crisis of andere sores roet in het eten gooit...
Nederlandse tourgroepen
Sommige clichés over Ollanders zijn helaas waar. Gisteren arriveerde weer zo´n groep, 30 stuks bij elkaar. Tegen zevenen liepen die langs de Reggaebar, maar naar binnen durfden ze niet. Ze stonden op de weg apies te kijken. Een van de gasten vroeg waarom ik mijn landgenoten niet naar binnen riep. ¨Ben jij helemaal op je achterhoofd gevallen???¨ ¨Gaan ze met z´n allen de barman om korting aan z´n kop zeuren!¨ Na vijf minuten staren liep de kudde weer verder. Vanmorgen zaten zes van die gasten voor de deur van het internetcafé te wachten. En warempel, ze wilden korting... Later op de dag arriveerden nog twee Ollanders, en die waren beledigd dat ik geen dollars kon wisselen. Hallo, de munteenheid is hier de colon, verdorie. Ja maar, daar en daar accepteren ze de dollar wel. Da´s dan mooi, mogen die in de rij gaan staan bij de bank om ze te wisselen voor colones, mij niet gezien. Oh.
donderdag 24 september 2009
Bodegas en bombas
Na twee jaar Costa Rica zou je toch denken een aardig woordje Spaans te kunnen babbelen, of in ieder geval te verstaan. Nu, dat is ook wel zo al maken de Ticos het mij niet altijd even gemakkelijk. Een ¨bodega¨ is nomalerwijze een opslagplaats ondergronds, een kelder dus, en dan natuurlijk liefst een wijnkelder. Maar een bodega is ook, in ieder gevl hier, een schuur. Een tijdje geleden stond Pete, de huisbaas, voor de deur en vroeg om de sleutel van de bodega, en ik had geen flauw idee waar die het over had. Waar is hier een kelder? Nee, de schuur, ik kom namelijk de tuin doen. Nu weet ik dus wat de bodega is, de schuur. Daar liggen de tuinspullen en staat de waterpomp die het huis vanuit de put met water voorziet. Heerlijk water overigens, maar af en toe begeeft de waterpomp het en dat is lastig, dan werkt namelijk niks meer, de douche niet, de plee niet, en koken zonder water is ook best lastig. Gisteren was het weer eens zo ver, pomp met een electrisch probleem, geen water. Pete probeerde de plaatselijke monteur te bereiken, maar die nam z´n mobiel niet op. Pete en de Bushdoctor zeulden vervolgens wat watertanks naar ons huis zodat we in ieder geval konden koken en de plee konden doorspoelen. Vanmorgen stond de monteur voor de deur, ola, buenas, waar is de bomba? Oei, wat bedoelt die man? Een bomba is hier namelijk van alles: een tankstation, een gasfles, een bom, een lekker ding – mannelijk of vrouwelijk – , en dus blijkbaar ook een waterpomp. Elke dag leren we er weer wat bij en morgenvroeg, hopelijk niet al te vroeg, staat de Venezuelaanse monteur voor de deur met een gereviseerde bomba. Hopelijk dan maar.
woensdag 23 september 2009
Met Ray-ban op Facebook...
De gejatte Ray Ban van Wouter Bos is terecht! Hij lag bij de Chino hier in het dorp. De Chino is geen afhaalchinees maar de ¨supermarkt¨ in het dorp. Met de komst van de Pali in Hone Creek is de Chino een hoop klanten kwijtgeraakt, want de Pali is toch al gauw 20 procent goedkoper... Maar ja, je gaat geen 12 kilometer rijden voor een pak koffie, dus we doen nog wel wat boodschappen bij de Chino. Van de week overhandigde het kassameisje Natasha een Ray Ban. ¨Ja maar, die is helemaal niet van mij!¨ ¨Nee, maar nu wel. Een toerist heeft hem laten liggen, en hij ligt er al een week, dus nu is ie van jou¨. Dus nu loopt Natasha met een Wouterbril door het dorp...
Oja, we zitten nu ook op Facebook...nu we opeens alle tijd hebben om op internet rond te klooien. Snappen hoe het werkt doen we nog niet helemaal, maar dat komt vast vanzelf al doende. We willen best cybervriendjes met jullie worden hoor, zoek ons maar ff op! En binnenkort hebben we ook Skype (goedkoop overzee bellen met beeld) als Noël tenminste de CD kan vinden waarmee de koptelefoon/ microfoon geinstalleerd moet worden....
zondag 20 september 2009
Kerk & voetbal
Dat Costa Rica naar het WK in Zuid-Afrika gaat wordt met de dag onwaarschijnlijker. Na drie nederlagen op rij, tegen Honduras klop met 4-0, tegen Mexico 3-0, en tegen voetbaldwerg El Salvador 1-0, is Costa Rica gezakt van de eerste naar de vierde plaats in de poul. Er resten nog twee wedstrijden, uit tegen de VS en thuis tegen Trinidad & Tobago. Tegen de VS wordt het geheid weer een nederlaag en met een hoop mazzel wordt er nog wel gewonnen van Trinidad & Tobago zodat het een vierde plek blijft. Dan zou Costa Rica twee beslissingswedstrijden moeten spelen tegen de nummer 5 van Zuid-Amerika en dat lijkt vrij hopeloos. De nationale coach, Kenton, na de eerste vijf wedstrijden de hemel ingeprezen als een ongekend voetbalgenie wordt nu verweten dat hij er totaal niks van kan. Waren de Ticos er twee maanden geleden nog rotsvast van overtuigd dat de Sele in Zuid-Afrika de wereld eens zou laten zien hoe voetbal echt gespeeld moet worden, nu roept men de selectie toe het maar te houden bij bejaardenzwemmen... Het falen van de selectie is voor de Ticos een ware ramp want in dit land zijn twee dingen heilig: voetbal en de kerk. Voor het opknappen van scholen hebben ze zogenaamd geen geld, voor voetbalstadions en het restaureren van kerkgebouwen schijnen er onuitputtelijke fondsen te zijn. Nu verdedigt de regering dat laatste met een verwijzing naar de grondwet die de papenkerk een speciale plaats toekent. Nu wordt onderwijs ook uitdrukkelijk in de grondwet genoemd maar daar gelden blijkbaar toch andere regels voor. Dat is een aantal politici van verschillende partijen in het verkeerde keelgat geschoten en die hebben nu een initiatiefwet ingediend om de papenreligie uit de grondwet te schrappen, Costa Rica zou nu eindelijk eens een normale seculiere staat moeten worden. De reactie van de bisschoppen was voorspelbaar: woedend zijn ze en Costa Rica wacht Hel en Verdoemenis. Het aantal echtscheidingen gaat drastisch toenemen, zeggen ze, de criminaliteit gaat stijgen en het homohuwelijk, abortus en euthanasie staan voor de deur... Oscar houdt zich in de secularisatiediscussie gedeisd maar zijn eventuele opvolgers hebben zich allemaal uitgesproken voor een wijziging van de grondwet, het land telt allang niet alleen maar katholieken, er zijn protestanten van allerlei slag, boedhisten, joden, wellicht nog een aantal moslims en natuurlijk een groeiend aantal agnosten en atheisten en waarom zouden die allemaal moeten meebetalen voor het opknappen van wat kathedralen, dat kan de Kerk best zelf en anders stoppen die vrome kerkgangers maar wat meer in het collectemandje.
Costaricaans gefeest
In Cahuita was de Onafhankelijkheidsdag, zoals gezegd, een beetje een sof. In andere delen van het land was het daarentegen een groot succes. In Desamparados, een gruwelijke sloppenwijk bij San José, ging de optocht niet door, officieel vanwege de zwijnengriep, maar toch vooral omdat het feest vorig jaar compleet uit de klauwen liep: de scholieren werden vanaf de daken bekogeld met bierblikjes, leeg natuurlijk, en een om 8 uur ´s ochtends al liederlijk bezopen menigte begon in de lucht te schieten, met scherp. Bang dat het dit jaar nog gekker zou worden, besloot men dit jaar er maar helemaal vanaf te zien, en daarbij kwam de gripe als geroepen... In Heredia, een grote stad ten noorden van de hoofdstad, gingen de tochten wel door. Traditioneel komen ´s lands leraren daar bijelkaar voor een eigen optocht. Dit jaar zetten ´s lands fijnste zonen en dochters het om half acht al op een zuipen en tegen tienen ontaarde de optocht in een massale knokpartij met de politie. Dat leverde de leraren in hoop kritiek op in de pers: wat voor een voorbeeld moest dat voorstellen voor de jeugd? Gaan ze daar een beetje inhakken op die integere agenten. Nou, met dat ¨integer¨ valt het wel mee, gisteren liep de complete top van de anti-drugsbrigade in Puntarenas tegen de lamp, die verkochten namelijk opsporingsinformatie aan Colombiaanse kartelleiders en hielpen hoogstpersoonlijk mee bij de begeleiding van coke-transporten vanaf de haven naar het binnenland. Daarbij werden ze geholpen door het complete team van de toeristenpolitie... ¨Zorgwekkend¨, vond de procureur-generaal, de volgende regering moest meer inzetten op beter opgeleide en beter betaalde agenten die bovendien beter gescreend moesten worden. Wat betreft de huidige regering betreft, daar had ie de moed opgegeven. Die kijkt nergens meer van op en vindt de gang van zaken volkomen normaal. De agenten die een tijdje geleden werden opgepakt bij Golfito omdat ze 400 kilo coke hadden gestolen uit de rechtbank zijn inmiddels alweer op vrije voeten...
donderdag 17 september 2009
Onafhankelijkheidsdag
De viering van de Onafhanelijkheid viel dit jaar lelijk in het water. Er heerstte alom onduidelijkheid of de optochten etc. dit jaar wel door zouden gaan i.v.m. de zwijnengriep. De minister was daar uiterst vaag over, eerst ging het allemaal niet door, daarna sommige dingen weer wel, of misschien ook wel niet... Daarbij kwam dat die mevrouw luidkeels beweerde dat Talamanca het grootste aantal griepgevallen kende, dat klopt dan wel van geen kant, maar het hield wel veel mensen weg... De feestelijkheden begonnen maandagmiddag met een traditionele loop van Bordon naar Cahuita. Scholieren uit het dorp brengen dan de Torcha, de toorts, naar het dorp. Dit jaar waren er maar zes scholieren omdat de scholieren van de openbare school wegbleven. Omdat Ramona de jongste van de zes deelnemers was, mocht zij de Torcha dragen, geëscorteerd door twee motoragenten. Verder reden er een aantal volgwagens van waaruit de lopers werden besproeid met water, en als laatste een ziekenauto uit Limon. ´s Avonds zou er een fakkeloptocht door het dorp worden gehouden. Dit jaar had echter door de ongewisheid zich niemand bezig gehouden met de organisatie. Gevolg: slechts een klein groepje kinderen kwam opdraven en de optocht werd een optochtje... De optocht in het dorp op Onafhankelijkheidsdag zelf was dit jaar een sof, omdat volkomen onduidelijk was of die wel door zou gaan, besloot de Complementaria het geheel dan maar op het eigen schoolterrein te organiseren. Het begon met het zingen van de maar liefst vijf volksliederen, gevolgd door een aantal patriottische toespraken, compleet met een lofzang op de Centraalamerikaanse eenheid. De directeur van de school hield een woedende toespraak over de chaos qua organisatie dit jaar en gaf daar het ministerie de schuld van. Na deze zogeheten Acta Civica trommelde de schoolband op het sportveld en werd in de verschillende klaslokalen uitleg gegeven over het volkslied, de vlag en de geschiedenis. Daarna was het tijd voor koek en limo. Geheel verrassend dook tegen het eind de banda van de dorpsschool op. De optocht in het dorp was namelijk niet doorgegaan en toen ze in het dorp hoorden dat de Complementaria wel wat georganiseerd, besloten ze zich daar dan maar bij aan te sluiten, hadden ze tenminste de afgelopen 5 maanden niet voor Jan Lul geoefend. Ook commercieel was het dit jaar een grote sof, normaal komen elk jaar duizenden mensen, vooral oud-Cahuitianen, naar het dorp om mee te feesten en na elven zet men het dan op het zuipen en vreten. Dit jaar geen bezoekers, geen eetstalletjes, en de kroegen bleven leeg... Dat alles dan door een mevrouw minister die suggereert dat het gevaarlijk is om naar Talamanca te gaan vanwege al die griepgevallen. Nu zijn er in Alta Talamanca inderdaad relatief veel griepgevallen, hoewel eigenlijk niemand weet om welke griepvariant het daarbij gaat. De minister beweert dat het ¨potentieel¨ om de zwijnengriep zou kunnen gaan, kan ze naderhand, als blijkt dat het de ¨gewone griep¨ was altijd leuk beweren dat ze nooit heeft beweerd dat het om de AH1N1 ging... De gewone leek let niet op die nuances, die hoort zwijnengriep en blijft thuis... Hoezo ze in Alta Talamanca relatief veel griepgevallen hebben komt door de bevolkingssamenstelling: (bijna) uitsluitend Bribri-indianen. De inheemse bevolking in Centraal-Amerika blijkt nog steeds bevattelijker voor de griep dan de ¨Europeanen¨. Maar ze gaan er niet meer massaal dood van, integendeel, bijna alle dodelijke gevallen van die griep waren in de Centrale Vallei. Daar hoor je mevrouw dan weer niet over, en ze maakt ook geen onderscheid tussen Alta Talamanca en Baja Talamanca (waar de griep NIET heerst), nee, zij kakelt Talamanca en dus blijven de nationale toeristen massaal weg, die denkt immers: aha, Talamanca is gevaarlijk, Cahuita, Puerto Viejo en Manzanillo liggen in Talamanca, dus ik ga naar Puntarenas. Daar loopt ie dan wel kans de veel gevaarlijkere denguekoorts op te lopen, maar daar hoor je mevrouw ook niet over. Het lijkt wel of ze de pik heeft op Limon, en Talamanca in het bijzonder... Misschien heeft dat mens wel hotelbelangen aan de Pacifico en zag ze de afgelopen tijd met lede ogen aan dat steeds meer Ticos liever de voorkeur geven aan de rustigere en goedkopere Atlantico, en dan vooral de kust van Talamanca. Hier geen dubbele prijzen in het hoogseizoen, hier geen 10 dollar entree voor het Nationale Park...
woensdag 16 september 2009
maandag 14 september 2009
Over rapporten en fakkels
Het is half september en dat zijn de dagen dat men hier de onafhankelijkheid viert. En is het gelijk het einde van het tweede schooltrimester. Ramona kwam tijdens de middagpauze naar huis gerend en schreeuwde: ¨Papa, je moet NU naar school om mijn rapport op te halen!¨ ¨O, waarom hoor ik dat nu pas, en kunnen ze je dat rapport niet gewoon meegeven?¨ ¨Nee, je moet NU mee!¨ Naar de school dan maar, en daar zaten de klassejuffen achter een lange tafel om de ouders te wijzen op de tekortkomingen van hun kroost. Gelukkig was ik snel klaar, want bij Ramona had de juf niks te klagen. ¨Ramona es muy intelligente!¨, zei ze en gezien de cijferlijst valt daar weinig aan af te dingen:
Estudios Sociales 88, 80
Ciencias 97,00
Español 87,52
Matematica 78,80
Frances A-
Ingles 97,00
Psicologia 85,00
Manualidades 100
Musica 97,00
Educación Fisica 85,00
Computación 88,00
Caligrafia 86,70
Conducta 90,00
Best een aardig lijstje, niet?
Op dit moment rent Ramona met haar hele klas over de snelweg van Bordon naar Cahuita, met fakkels in hun knuisten, ter gelegenheid van de Onafhankelijkheid. Ze maken de kinderen hier wijs dat 180 jaar geleden een meneer met een fakkel door het hele land rende om kond te doen van de onafhankelijk van Spanje. Allemaal larie, die meneer reed op een ezel, en had helemaal geen fakkel... Vanavond moeten we dan naar het dorp voor een fakkeloptocht, deelname is patriottische plicht, en morgenvroeg wordt de vlag gehezen en trommelen de kinderen wat rondjes door het dorp. Ook verplicht, niet deelnemen betekent 20 strafpunten...
donderdag 10 september 2009
De belastingdienst
De centrale overheid zag een aantal maanden geleden uiteindelijk zelf ook in dat het overgeburocratiseerde belastingapparaat niet functioneert. Tot voor kort moesten ambtenaren vanuit San José door het land om overal de waarde van huizen te bepalen om zo te kunnen bepalen hoeveel de eigenaren jaarlijks moesten afdragen aan de overheid. Daar had de Belastingdienst helemaal het personeel niet voor, de dienst heeft wel veel mensen op de loonlijst maar dat zijn allemaal directeuren en managers, daadwerkelijke inspecteurs hebben ze nauwelijks. Dat leidde ertoe dat de Dienst dan maar formulieren naar de eigenaren ging sturen, of die zo vriendelijk wilden zijn om zelf even de waarde van hun huis en grond aan te geven. De uitkomst liet zich raden, de onroerende zakenbelasting leverde bijna niks op. Toen ging er bij de Dienst een licht op: waarom laten we gemeentes niet niet de waarde bepalen en die centjes innen, die kunnen dan zelf bepalen wat ze met dat geld willen doen. Zijn wij van dat gezeur af en kunnen we vrolijk verder vergaderen! Zo gezegd, zo gedaan. Sommige gemeenten storten zich op hun nieuwe taak want ze zagen een geldschip binnenkomen, andere gemeenten waar de rijkeren het voor het zeggen hebben, vonden het eigenlijk niet zo nodig en deden er alles aan om de boel te traineren. De gemeente Talamanca zit er zo´n beetje tussenin, maar nu heeft die gemeente dan ook een eigen dienst die ijverig aan de slag gaat. Vanmorgen stonden vier ambtenaren voor de deur die mij wilden spreken. Ze waren van de muni en wilden weten of ik kon aantonen of ik de impuesto ZMT had betaald. Wat is dat, meneer? Da´s de belasting die je moet betalen als je in de Maritieme Zone woont. Woont of een huis bezit? Dat laatste, meneer. Welnu, ik ben niet de eigenaar, bij mij ben je aan het verkeerde adres. Wie is dan de eigenaar? Da´s Pete en die woont ergens in het dorp. O, ergens in het dorp... Juist ja, ergens in het dorp. En U bent echt niet de eigenaar? Nee hoor, echt niet. Helaas. O.k., fijne dag nog! En fluks dook het belastingteam de dure auto in om zich naar de buren te begeven. Die krijgen waarschijnlijk allemaal de schrik van hun leven, want die hebben nog nooit een cent ZMT-belasting betaald...
Luchtfoto
Op Google Earth zijn de luchtfoto´s van Cahuita vernieuwd: niet langer de meer dan 10 jaar oude foto´s waar het halve dorp niet op stond. Straks even kijken of het lukt om een foto van G.E. te plukken, in het midden ervan, dat kleine blauwe rechthoek, da´s dan het dak van ons huis en linksonder zijn de gebouwen van het colegio zichtbaar. Als het goed is zie je helemaal onder de breedtegraad enzo. Al met al hebben jullie dan een beetje een indruk waar we verzeild zijn geraakt en als je zelf de data ingeeft bij Google Earth, dan kan je allerlei foto´s aanklikken, krijg je een nog beter idee. Diegene onder jullie die al hier waren hebben natuurlijk al een idee, maar voor alle anderen, waarvan er wellicht ook een aantal met het idee spelen om eens langs te komen, is het misschien doorslaggevend om het definitief toch maar NIET te doen .
p.s. De exacte data om ons huis te vinden zijn trouwens: 9´44´53´08 N en 82´51´30´18´ W.
woensdag 9 september 2009
Cometh the taxman
We waren tot voor kort in de veronderstelling dat het vast goed business doen is in een land als Costa Rica; dat nog minder dan 2% inkomstenbelasting heft- en van vennootschaps- en vermogensbelasting hebben ze hier zelfs nog nooit gehoord. Maar goed, uiterlijke schijn bedriegt vaak en de werkelijkheid zit meestal veel gecompliceerder in elkaar dan je in eerste instantie denkt... daar kom je dan langzaam maar zeker na een paar jaar achter. Nu we goeie vriendjes zijn geworden met zowel Alfred en Andrea als met Brigitte en haar zus, allemaal mensen uit Cahuita die een eigen bedrijf in de toeristische sector hebben, zijn ons wel een paar dingen duidelijk geworden. Als je denkt dat Europa in het algemeen en Nederland in het bijzonder, teveel regeltjes heeft en overgeburocratiseerd is: het kan elders op de wereld allemaal nog veeeeel erger!!!! In Costa Rica bijvoorbeeld, waar de burocratie zulke kafka-eske proporties aanneemt, dat het op het zelf-destructieve af is (maar dat schijnt dan weer cultureel bepaald te zijn). Twintig langjarige en peperdure procedures voor een simpele bouwvergunning, bij evenzoveel hardnekkig langs elkaar heen werkende overheidsinstellingen, dat is hier de norm. Vandaar dat dagblad La Nación nu een prijsvraag heeft uitgeroepen van: ¨Wat is de meest absurde trámite (procedure) van het land?¨ Waarvoor moet je met de meest overbodige, dure en moeilijk verkrijgbare documenten om 3 uur ´s nachts al in de rij gaan staan om nog geholpen te worden (ik overdrijf het niet) op dezelfde dag? Denk dat Migración dan wel een goede kans maakt om die prijs te gaan winnen, maar zo zijn er tal van overheids-instellingen meer: op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, woningbouw, telecom, wegen etc. etc., die de concurrentie makkelijk aankunnen. De burocratie en horror-papierwinkel die in dit land overal voor nodig schijnt te zijn, werkt ronduit verlammend en de economische ontwikkeling, altijd al zorgelijk in dit deel van de wereld, heeft daar enorm onder te lijden. Gevolg is dat veel burgers en bedrijven de overheid dan maar negeren en gewoon doen wat ze willen, zonder vergunningen en ander duur en omslachtig gedoe. Dat kan heel lang goed gaan, als je dan maar de juiste inspecteur geregeld genoeg flappen toeschuift, zo werkt dat hier nu eenmaal. Ook dat, die zogenaamde informele economie, met bijbehorende corruptie, is cultureel bepaald en erg uitgebreid hier, misschien nog wel groter dan de officiële economie. Om een voorbeeld te geven: een Costaricaanse alcoholvergunning kost omgerekend € 12.000 en er worden er, in een soort loterij-systeem, maar heel weinig afgegeven elk jaar. Maar ja, de meeste hotels e.d. willen hun gasten wel een flesje bier kunnen bieden, dus hebben ze dat gewoon in de koelkast staan, zonder eerst zo´n dure kroegvergunning te kopen. Nu gaat het ook maar om verkoop op heel kleine schaal; om een paar flesjes die in de koelkast liggen, meer is het niet. Maar geheid dat ze dan een heerschap van de Municipalidad, da´s de gemeente, over de vloer krijgen die alle koelkasten in het pand komt inspecteren (echt waar). Als hij dan clandestien bier vindt, is hij als een kind zo blij, want dat betekent dat hij zijn karige salaris met een flinke maandelijkse ´mordida´ (letterlijk: een hapje) kan komen aanvullen. Elk restaurant of hotel, waar geen lichtbak van de brouwerij buitenhangt, is in hun optiek een clandestien drankhol en da´s een goede reden om elke maand een deel van de (vermeende) omzet op te komen stofzuigeren! Bijna elke ondernemer in de toerisme-branche heeft wel last van dergelijke afpersingspraktijken, die hier overigens niet gepleegd worden door de mafia, maar gewoon door uw eigen overheid...zowel door personeel van gemeenten, kantons, provincies, politiekorpsen en de diverse ministeries met steeds weer nieuwe regels en voorschriften (zo bizar heb je ze zelfs in Europa niet) ....en allemaal willen ze geld zien. Want diezelfde overheid heeft namelijk geen geld om hun personeel een fatsoenlijk salaris uit te betalen, dat is weer een indirect gevolg van die fantastische 1,8% inkomstenbelasting. Toch moeten ze hun gezin onderhouden in het relatief dure Costa Rica, dus dan krijg je vanzelf dit soort praktijken, allemaal heel erg logisch, als je er eventjes over doordenkt.
Mede een reden dat horeca-bedrijven die de Tico´s zelf runnen, vaak alcoholvrij zijn: de zogenaamde Soda-restaurantjes...de naam zegt het al, daar kun je slechts frisdrank bij je eten bestellen. Dat lijkt de enige manier om de informele Taxman te slim af te zijn. Klagen bij de chef in de trant van: ¨uw personeel perst mij af!¨ helpt niet, omdat chef op zijn beurt ook weer zijn ´mordida´ krijgt. Daarbij is bier verkopen zonder vergunning illegaal en strafbaar; in ieder geval heb je geen poot om op te staan bij het klagen. Verspilde moeite om naar het gemeentehuis, 20 km verderop in ons geval, te rijden. Zucht. De Reggaebar heeft uiteindelijk maar een drankvergunning gekocht (waar de eigenaar overigens jaren voor moest werken en sparen in Italië) want daar gebeurt de verkoop gewoon openlijk aan het strand en ze werden daar dus constant en van alle kanten belaagd door allerlei parasiterende overheidsdienaren. Alfred en Andrea hebben hun bier verstopt in een watergekoelde bak op wieltjes en alcoholica staan niet op de kaart daar (maar ze verkopen ze wel). Brigitte heeft haar hele koelkast uiteindelijk maar weggedaan, want al die ´mordidas´ waren gewoon niet meer op te brengen uiteindelijk. Toen meneer Taxman daarna zijn maandelijkse hapje kwam innen, keek hij lelijk op zijn neus dat de koelkast weg was en hij was dan ook bepaald niet blij. Er volgde een plotselinge inspectie van hun nieuwe Infowinkel aan Black Beach, waarbij alle kasten en koelkasten opengetrokken werden door het heerschap van de ´Muni´...zonder huiszoekingsbevel of wat dan ook, mind you. Maar in heel het pand werd geen druppel alcohol aangetroffen, helaas voor hem...maar gelukkig voor de dames dan. Hoewel, een dag of wat later reed ik met Brigitte mee om een aantal paardrijklanten op te halen in een luxe yoga-resort in de jungle....toen we door het dorp terugreden met de klanten in de SUV, werd ze staande gehouden door de Taxman. En een half uur lang doorgezaagd in de brandende zon, waar de drie Amerikaanse dames natuurlijk niets van verstonden of begrepen...maar goed, daar had hij natuurlijk geen boodschap aan. Wel had ik de gelegenheid om hem eens goed te bekijken: een verzuurde engerd van het zuiverste water; net de Library Policeman (voor wie bekend is met het oeuvre van Stephen King): vadsig met hebberige varkensoogjes en een vreemd slissend splaakgeblek. Maar hoewel B. hem uitnodigde om er eens in alle rust over te komen praten, bleef hij ontevreden en boos. Paar dagen later: Infowinkel aan Black Beach door de Municipalidad verzegeld (gesloten) met stickers op ramen en deuren waarop stond: ¨Wie deze zegels weghaalt, hangt een gevangenisstraf van 3 maanden tot 2 jaar boven het hoofd¨(ja echt.) B. flink over de rooie plankgas naar Bri Bri gescheurd (daar huist de Muni Talamanca, waar Cahuita onder valt) om te vragen wat hier nou weer de bedoeling van was? Ja, mevrouw B., onze inspecteur heeft geconstateerd dat uw nieuw geopende inrichting (waar alleen informatie verstrekt wordt) niet aan onze zonerings- en bestemmingsplan-voorschriften voldoet. Daarom is hij nu verzegeld (jaja) maar u mag bij ons een paar boetes betalen en nieuwe trámites opstarten (procedures dus)...van zoveel honderd dollar per stuk, dan halen we vandaag nog die zegels weer weg. Zo gezegd, zo gedaan. Dat is het verschil tussen belastingheffing in NL en CR...daarginds krijg een fijne, blauwe envelop met een hoge, maar onpersoonlijke aanslag. Hier betaal je officieel een fooi, maar dan....cometh the Taxman, hoogstpersoonlijk bij u in de keuken. Betalen moet je eindelijk toch, want overal op de wereld wordt de bevolking geplukt en dat was ook altijd al zo (lees maar eens iets over de geschiedenis van belastingheffing, heel verbijsterend allemaal!). Brigitte (en vele anderen met haar) zou eigenlijk voet bij stuk moeten houden. Immers, het geven van informatie en het verstrekken van drukwerk- dat is wat ze doet in de Infoshop aan Black Beach- is in een democratisch bestuurd land (en dat is Costa Rica, dat roepen ze tenminste altijd om het hardst) bij Grondwet geregeld , vrijgesteld van vergunningsplicht en belastingheffing. Ze zou het eigenlijk hogerop moeten zoeken en aanvechten, want ze heeft het gelijk en de wet aan haar zijde. Maar ja, ¨Go with the flow´is hier het devies, die stofzuigerende ambtenaartjes moet je niet teveel tegen de haren instrijken blijkbaar, anders kun je je business in Costa Rica wel sluiten. En inpakken en wegwezen. Leuk dan.