Guaro olé!

De toeristensector heeft het dit jaar moeilijk omdat nogal wat buitenlanders dit jaar wegblijven. Daar heeft het Toerisme Instituut iets op bedacht: het aantal Ticos dat in eigen land op vakantie gaat moet omhoog. Op het eerste gezicht denk je: daar zit wat in, of het nou een Tico is of een buitenlander die de rekening betaalt, dat zal de hotelier of de restauranthouder toch niet uitmaken. Zou je denken, maar is niet waar. Nu zal een hotelier hier in Cahuita een Hooglandtico niet snel de deur wijzen, maar hij/zij ziet ´m liever gaan dan komen. De Hooglandtico, op de uitzondering na, gedraagt zich arrogant, heeft overal wat op aan te merken, vindt alles veel te duur, is al vroeg op de dag ladderzat en verder de hele avond en nacht uiterst luidruchtig. Bezat heeft de Hooglandtico zich met van huis meegenomen bier en guaro (dat is enkelgestookte suikerrietalcohol in plastic containers, waar je barstende koppijn van krijgt...niet te vergelijken met rum, dat is ook gemaakt van suikerriet, maar is dubbelgestookt en heeft 5 jaar gerust in een eikenhouten vat, als het goed is). Zo´n Hooglandtico sleept op z´n minst twee enorme koelboxen met zich mee, plus drie enorme plastic zakken vreten, zodat ie niks hoeft uit te geven in de plaatselijke restaurants, kroegen en winkels. Het enige wat ie in de plaatselijke winkel koopt zijn een paar Alkaseltzers tegen de kater... Na drie dagen doorzakken verlaat de Hooglandtico met zijn gezin de hotelkamer, maar niet eerder dan dat ie alles heeft ingepikt wat in de koffers past en niet in de grond is verankerd...
De meeste Hooglandtico´s die Cahuita aandoen zijn echter dagjesmensen. Die pakken midden in de nacht hun hele hebben en houden in hun SUV en zakken af naar de kust. Daar parkeren ze hun gevaarte op het strand, claimen 100m2 strand en pakken alles uit. Oma wordt onder een parasol geparkeerd, voor de baby hebben ze de box meegezeuld, en nadat pa de koelboxen en de barbecue heeft uitgepakt kan het dagje uit beginnen. De indrukwekkende geluidsinstallatie van de SUV gaat op 100, de deuren staan vanzelfsprekend helemaal open, en het halve strand kan ¨meegenieten¨ van de reggeaton. Hoewel er een vuilniston naast de SUV staat, dropt de hele familie de godganse dag z´n vuilnis om zich heen. Op het eind van de dag zitten ze letterlijk op een berg plastic, vieze luiers, weggooiborden en bestek en natuurlijk talloze lege flessen en blikjes. Na zonsondergang is het tijd om oma weer onder de parasol vandaan te plukken, baby – na het wisselen van een laatste luier – in zijn stoeltje te parkeren, ma werkt nog snel een laatste worst naar binnen, dochterlief neemt mokkend plaats naast de baby – haar baby uiteraard – en pa klokt nog een laatste cerveza naar binnen. Daarna neemt ie waggelend plaats achter het stuur en het gaat weer richting huis. De enorme berg afval laten ze natuurlijk gewoon liggen,want dat doen al die andere families met hun SUV´s immers ook. Het was weer een geslaagde dag... De volgende dag mogen de inwoners van Cahuita de rotzooi opruimen, ze willen immers graag hun Bandera Azul behouden, ook al hebben ze geen cent aan het dagjestoerisme overgehouden. Dat geloof je niet? Toch is dat zo. Het gaat zelfs zover dat ze het door de Reggeabar of de Cocosbar georganiseerde – en betaalde – gratis concert bijwonen met zelf meegenomen bier. Zo brutaal dat ze plaatsnemen aan de bar zijn ze nog net niet, ze staan een meter verderop, op straat. Ze maken natuurlijk wel graag gebruik van het toilet, want na zo´n hele dag biertanken is dat wel eens nodig...
Dat doen ze toch niet allemaal? Nee, niet allemaal. Er zijn wel degelijk ook weldenkende Hooglandtico´s die het fatsoen hebben hun eigen troep op te ruimen. De meerderheid verdomt dat echter gewoon. Nu ruimen de mensen in Cahuita, en natuurlijk ook diverse andere plaatsen, de rotzooi zelf op, uit welbegrepen eigenbelang, maar op talloze andere plaatsen in het land doen ze dat niet, daar struikel je gewoon over het zwerfafval. Dat is ook de milieu-organisaties opgevallen, die zijn nu een nieuwe campagne begonnen. Eerst zie je in het spotje een traditionale ansichtkaart: prachtig groen oerwoud met de tekst Costa Rica Pura Vida. Op de tweede ansichtkaart zie je de Rio Tarcoles met allerlei daarin gedumpte koelkasten en autobanden, op de derde een gigantische berg plastic. Het spotje eindigt met de tekst: Wordt dat het nieuwe image van Costa Rica? Willen we dat? ¨Natuurlijk niet!¨, zullen de meeste Tico´s zeggen, maar op een of andere onbegrijpelijke manier zien ze niet dat het HUN koelkast is in de Rio Tarcoles, en HUN plastic flessen. Die link wordt gewoon niet gelegd. Hoe dat komt? Dat moet iets te maken hebben met hun opvoeding, of beter, het gebrek aan opvoeding. Ze worden namelijk gewoon niet opgevoed, tenminste niet thuis. Ze moeten hun moeder vereren, en daarmee houdt het met de opvoeding wel een beetje op. Wat ze aan opvoeding genieten, gebeurt op school. Daar leren ze, als het goed is, hoe ze zich sociaal horen te gedragen, en dat ze hun troep moeten opruimen: die lege zak snoep moet in de vuilnisbak. Aan het eind van de morgen wordt kindlief dan van school opgehaald door pa met z´n SUV. Op weg naar huis knikkert pa een blikje, een plastic fles en een lege zak chips uit het autoraam... En nu maar hopen dat bij kindlief iets van de les van vanmorgen is blijven hangen...
Toch ben ik niet pessimistisch. Het aantal jongeren dat beter weet neemt toe, en steeds meer scholen doen mee aan een door een NGO bedachte campagne om de eigen buurt op te ruimen. En binnenkort gaan duizenden middelbare scholieren de stranden op om die op te ruimen.